Willem Dercx bleef aan de Broekhin wonen. Hij werd in 1787 aangeslagen voor 6 koeien. Voor de akkerwinning beschikte hij over twee paarden. Zijn broer Gerardt was in Swalmen gaan wonen in herberg de Swaen, verworven via zijn vrouw Anna Maria van Baexen met wie hij in november 1765 was getrouwd. Ook zijn tweede huwelijk met Marie Kessels bleef kinderloos. Herberg met brouwerij gingen naderhand over op de dochters van zijn broer Willem, met name Maria Catharina Derix (17901860), die in de meimaand van 1819 te Swalmen trouwde met Daniel Heynen. (Bron: "De Zwaan" te Swalmen, door G.Geraedts in Maas- en Swalmdal '89.)
HOETS
De boerderij aan de Broekhin werd begin 19e eeuw nog uitgebreid met het huis van de erven Hoets. De huisplaats werd toen als tuin gebruikt. Ook de grond, waar Gerardt in 1712 zijn huis bouwde, was oorspronkelijk afkomstig uit de nalatenschap van schepen Hoets.
Het nieuwe huis slokte het oude op. De boerderij ging via de oudste zoon, schepen Willem Dercx, over op Hendrick Cox. Deze was in 1812 getrouwd met Angelina Dericx. Huis, stal, erf, tuin, bakhuis, wei en akker waren nu verenigd, samen ruim een hectare groot.
De geschiedenis van deze boerderij is dan terug te volgen tot 1628. Hier bouwde Henrich Hoet, alias Conzken, voordien zijn huis. Hij was getrouwd met Mericken Slabbers, zus van vrouw Baeckhoven* in het dorp. Henrich in der Swamerheggen werd toen aangeslagen voor 6 morgen land. Hij was schepen van Maasniel van 1628 tot 1664, het jaar van zijn overlijden. In zijn huis werden in 1659 de vrijlanden van Maasniel met al hun gerechtigheden overgedragen aan de vrijvrouwe van Dalenbroek. Daarbij heeft de bode gras geplocken (en) de schuppe in de aerde gesteecken, waarna rentmeester Baenen hetzelfde deed in naam van mevrouw van Eynatten. Alles volgens oude gewoonte. (Wegens de langdurige droogte kon het gras niet gesneden worden.) Daarna heeft men zich aan wijn en weytbrood tegoed gedaan in de herberg van Hoets. |
INBOEDEL
Nadat hij zijn eigen schulden had afgelost, kon Hendrick Schrijvers in 1714 de gemeente tijdelijk uit haar geldzorgen helpen door een lening van 250 pattacons te verstrekken. Alle leningen werden in zijn schultboecken netjes bijgehouden. Tevens beheerde hij nog steeds de belangen van zijn broer Matthijs, van wie hij nooit meer iets vernomen heeft. Van zijn broer Gerard, die in Roermond was gaan wonen, had hij diens akkerland in pacht genomen.
Naast huis, hof, en moestuin met de heggen (222 roeden groot), bezat Hendrick in 1723 ruim 8 morgen akkerland (inclusief het erfdeel van Matthijs). Daarnaast heeft hij nog meerdere morgentalen in pacht genomen.
Gewoonlijk werden de akkers beurtelings bezaaid met gerst, klaver, weit, boekweid en rogge om de grond niet te zeer uit te putten. Ook verbouwde Hendrick nog huttentut, raapzaad en vlas. De veldvruchten lagen hoog opgeslagen op de voorraadzolders om eventuele misoogsten het hoofd te kunnen bieden. Zoals begin 1724. Het rampzalig weer van het komende voorjaar zou nog veel schade brengen aan de gewassen op het veld. Hendrick was toen al gestorven.
In huis telde men bij de inventarisatie 130 pond werk (=minder soort garen) en 40 pond flesse-garen, twee hekels (om het vlas te kammen) en 13 strengen vlas. Kleine lapjes stof naast een zekere hoeveelheid smal- en breeddoek. Vlijtige vingers maakten de kleren zelf. Het naaigerei werd als cleynigheyt niet genoteerd, behalve dan de zilveren vingerhoed en het speldekussen. En voor welk pak diende het zilver-galon?
DE HERBERG
Op 6 februari 1724 maakte Hendrick Schrijvers, ziek van lijf, maar gezond van geest, zijn testament. Aan de twee oudste zoons Jan en Gerardt liet hij zijn huis met de stallen en de schuur na. Daarvan moesten zij aan hun halfbroer Jan honderd pattacons geven. Twintig dagen later is schepen Schrijvers gestorven. Op die dag begon men met de inventarisatie van zijn huishouden en de waardepapieren. |