Tekst zoeken   -    Inhoud   -    namen index
 - Vorige - Volgende

Onder den Klockenslagh van Neel, Leeuwen en Asenray door Jan Ruiten©

pag.88  

Onder de klockenslagh van Neel Asenray en Leeuwen

Dat was in 1717. Gertruydt Eggels verdiende toen tien gulden, waarbij nog tien el breed doek, twee paar schoenen, een paer causen, twee schorten en nog een stuk smaeldoeck. Alles bij elkaar gerekend op bijna zeven pattacons. Ook Elsken Sillen had er als dienstmeid gewerkt voor een gelijk loon.

DE ARMENKAS
De uitgaven van de armenkas betroffen merendeels kleding en schoeisel, brood, spek en turf aan de armen in de parochie. De armenmeester hield een nauwkeurige boekhouding bij over het beheer van de kas.
Het echtpaar Versteegen ging in 1734 bij de armenmeester een lening aan van 71 pattacons, 5 stuivers en 1 oort. In plaats van de verschuldigde rente namen zij de verzorging op zich van hunne onnoosele en sinneloose zuster en zwagerse tot aan haar dood.
Jacob Baeckhoven en zijn vrouw Liesbeth waren kinderloos gebleven. Zij lieten de armen in het dorp een akker na. Uit de pacht ontving de weduwe Daemen in 1744 hiervan anderhalf vat rogge.
Wanneer kon iemand een beroep doen op de armenkas? Moest men eerst de bedelstaf ter hand nemen? Zeker niet. Andries van Kessel werd ook tot de armlastigen gerekend. Zijn huisje op het Gebroek was al sinds jaar en dag met honderd gulden beleend. Tot 1734 werd de rente van het kapitaal niet meer terugbetaald door d'armoede van desen Andries. Dat duurde zo bijna dertig jaar lang, waarna de schuld tot 145 gulden was opgelopen. Hij was niet in staat om zijn gezin te onderhouden. Zodoende was hij aangewezen om aan de tafel van de H.Geest aan te schuiven. De weduwe Janssen aan het Maalbroek ontving in 1725 geld voor brood en bier. Trincken Mulder kreeg daarenboven ook nog een rok met een lijfken. Ook Jan Versteeghen aan het Gebroek en Derick Pol- mans uit Asenray moesten een beroep doen op de mildheid van de armenkas, evenals enkele weeskinderen in het dorp. Armlastig betekent in deze gevallen niet onbemiddeld.

Genoemde personen hadden nog hun eigen huis en hof. Meer nieuwe leningen konden zij zich niet veroorloven. Terwijl ook het onderhoud aan de woning nauwelijks nog op te brengen was.
Ook de 19-jarige Anneke Oellen had van haar ouders meerdere akkers geërfd. Toch betaalde de armenmeester de dokterskosten na het verbrande van beide haere handen. En wat te denken van de betalingen aan Joseph Thissen. Met geld uit de armenkas werden 200 dekgeerden en 30 latten gekocht om zijn huis te laten repareren. Maar hij deed er wel iets voor terug. Herhaaldelijk maakte hij kleren, die door de armenmeester werden gekocht om ze aan behoeftige wezen te geven. Zo werd het weeskind, dat bij Jacob Bremmers in de kost was, van klompen, schoenen, broek, hemden, sokken, een halsdoek enz. voorzien. Hij kreeg zelfs een historieboeck van het armengeld betaald.
De weduwe van Joost Baeckhoven verkeerde eveneens in behoeftige omstandigheden. De armenmeester betaalde de reparaties aan haar huis en voor haar zoontje de dokterskosten vanwege een beenbreuk. De onnozele Neles stond onder de zorg van zijn zus Margaretha Peters. Hij werd gekleed van geld uit de armenkas: schoenen, hemden, kousen en een blauwe kerseyen camesael.

EEN JONG VARKEN
In de jaren vijftig en zestig van de 18e eeuw werd het brood geleverd door bakker Timmermans uit Roermond. In 1765 ging het om meer dan 3.000 broden. Naderhand zien we, dat ook de schoolmeester in opdracht van de armenmeester het brood leverde. In de jaren tachtig werd Fridus Cuypers uit Leeuwen als armenbakker genoemd.
Aan Jan-Baptist Rubain, het zoontje van de kleermaker, werd tien dagen de kost gegeven, waarna hij werd opgenomen in het hospitaal te Roermond. Uit de armenkas werden een broek en een paar schoenen betaald. Het jong van Gerard Stroux kreeg een leren broek en een wambuis. Ook het kind van de weduwe Heynen werd in 1787 uit de armenkas van kleren voorzien.


Onder den Klockenslagh van Neel, Leeuwen en Asenray door Jan Ruiten©

pag.88  

Eerste  Vorige  83 84 85 86 87 88 89 90 91 92   Volgende  Laatste