Merten Jacobs sloeg met een ploegsleyde van zich af, terwijl Linnardt de knecht zich verdedigde met een bonestaak. Maar de overmacht was te groot. Samen vluchtten zij weg over de hof. Lem van Vlodrop en de scheper er achteraan, terwijl de hagel langs hun hoofd scheerde. Maar zij konden zich achter de heg verbergen, zodat de hagelkorrels tegen het gebladerte afketsten.
Willem Schoenmaeckers had al die tijd achter de deur gestaan. Te bang om naar buiten te gaan. Ook Thijs Daemen was bang om neergestoken te worden. Via de stal is hij toen achterlangs weggeslopen. Daar werd hij door Heythuysen bij de kraag gevat en neergeslagen. Nadat hij weer opgekrabbeld was, sloeg Thijs op de vlucht.
Lysbeth was ook weer via de staldeur naar buiten gekomen. Toen zij haar man bewusteloos op de grond zag liggen, heeft zij meegeholpen hem in de schuur naar binnen te dragen. Juist toen de vrouw het werktuig onder het stro wilde verstoppen, stond Heythuysen achter haar. "Dau pest, hebst du noch eenen rieck." en sloeg met de hoppestaak op haar in.
DOODSANGST
Mettien Hermans werd eveneens bont en blauw geslagen op de armen, rug en heupen, zodat de vrouw in de graaf viel en daar lange tijd bleef liggen. Ook Anna, Jochims dochter, die nog steeds pijn aan haar voet voelde, werd opnieuw lastig gevallen, totdat zij door haar man werd ontzet.
Ondertussen was Jochim weer bijgekomen en had uit de stal een riek meegenomen. Maar de overmacht was te groot. Een paar rake klappen tegen het hoofd deden hem andermaal voor dood ter aarde zinken.
Jochim Hermans en Jan Cox moesten nog dagen lang het bed houden in peryckel van hun leven te verliezen. Zolang het gericht de zaak in behandeling had, liet zij beslag leggen op de akkervruchten van Willems en van Heythuysen. Beiden woonden weliswaar buiten haar gebied, de een op het Gulikse, de ander in de stad, maar zij hadden wel goederen in Maasniel liggen.
|
Volgens Heythuysen was zijn aandeel in deze opstoot minimaal geweest. Toen hij uit Postert was teruggekomen had hij zich te slapen gelegd op een berm heide naast het brouwhuis van Hubert. Pas toen twee akkerjongens van de minderbroeders hem wakker maakten, zag hij wat er gaande was. Laurens liep op het tumult af met een stok in de hand, maar gooide die halverwege weg. Hij heeft zelfs nog geprobeerd om het soldatenvolk tegen te houden.
Zoals hierboven Sint-Annendag beschreven werd, was geenszins de manier van de naburen aan het Gebroek om het jaarlijkse oogstfeest te vieren. Wel kwamen hier vaker ruzies en slagerijen voor, maar dan waren het toch anderen die de rust verstoorden.
Aan het Gebroek lagen eind 17e eeuw nog twee herbergen met naam. Dat waren de Nooteboom en het Vosken. Verder lagen hier drie pachthoven: Lintjenshof, Bosmanshof en de reeds genoemde Heythuysenshof. In de belastinglijst van 1628 werden twee boerderijen genoemd: Apothekershof en jr. Hillenhof, en de huizen van Henrich Rutten en Goerdt opt Broeck. Maar ook Stoffel Cocx woonde hier toen, waarschijnlijk als pachter.
In zeven opstellen wordt verhaald over het wel en wee aan het Gebroek, over de huizen en hun bewoners.
1. DE NOOTEBOOM
De oudste gegevens over deze herberg aan het Gebroek reiken niet verder dan midden 17e eeuw. In de beestenschat van 1682 werd Willem in de Nootboom aangeslagen voor drie koeien en een rund. Al spoedig kreeg hij moeilijkheden met de brouwers die hem bier hadden geleverd. In 1683 was hij zelfs heymelyck vertrokken om vervolging te ontlopen. Hij is toch weer huiswaarts gekeerd. Willem Schoenmaeckers werd toen vaker hovenier of ook wel gardenier genoemd, terwijl de pastoor hem bij zijn overlijden in maart 1702 "kortulanus aen den Nootboom" noemde. Hij was vermoedelijk een zoon van Geurt Schonmackers, die rond 1655 in de Tegelen aan het Gebroek woonde. |