JONKMANS
Het bier speelde een grote rol in het dagelijks leven. Ter ere van de meimaand werden in het dorp meibomen opgericht. Zo vernemen we uit een proces uit 1667 hoe men op de eerste meidag op de markt naer oude gewoonte de meiboom had geplaatst, waarna de herbergiers het meibier tapten. Bij voorkeur werden jonge eiken gekapt. In 1690 namen enkele soldaten uit het garnizoen in de stad genoegen met twee elsebomen, die zij aan de Spick hadden gekapt. Het was in die dagen gebruik, dat de bruidegom de jonkmans trakteerde op zgn. huilbier. Wanneer hij daar niet zo scheutig mee was, werd hem dat wel duidelijk gemaakt. Bij het huwelijk van Gerard Linssen in 1708 namen de jongelui geen genoegen met de halve ahme bier. 's Avonds trokken zij naar het huis van het pas getrouwde paar om daar de boel op stelten te zetten. Daarbij hadden zij het stro, dat de gaten tussen dak en muur moest stoppen, er uitgetrokken en hun hoofd naar binnen gestoken, roepende, dat zij nog meer huilbier wilden hebben. Het lukte hen evenwel niet om binnen te komen. "Sa, nu bombardeert lustigh", riepen zij het echtpaar toe. Vervolgens ramden zij met een kar tegen het huis, dat de muren erdoor schudden. Een raam werd uit de sponning gerukt. Het is toen nog enkele nachten onrustig geweest in het dorp. Totdat de overheid ingreep. Vier jaar eerder overkwam het de zoon van de Mouthagen. Toen die met zijn bruid in ondertrouw was gegaan, werd hij over het huilbier aangesproken. |
De pastoor vertelde de jongelui, dat zij nog geduld moesten hebben. Maar zij sleurden de bruidegom uit de pastorie en over het kerkhof ging het gezelschap naar het huis van de koster, wezende een herberg. Noodgedwongen legde Jan Homs het geld op de kast, maar de pastoor greep in en voorkwam dat het bier getapt zou worden. Wanneer het bruidspaar uit de kerk kwam, klonken ter ere der nieuwe getrouwde saluutschoten. Ook ten tijde van den middag- ofte avonttaefele werd met schieten de feestvreugde aangemoedigd. Omdat men evenwel vreesde, dat hierdoor ongelukken van vier en brant konnen ontstaen, werd dit aloude gebruik in 1789 verboden, evenals het schieten van nieuwe jaere. Dat gold voor de hele gemeente, zowel binnen ofte buytendorps.
Ook wanneer een merrie bij de hengst werd gebracht, werd een schot gelost, opdat de merije beter soude behouden. Op de goede afloop werd natuurlijk een pot bier gedronken. Toen de boer van de Spiek in juni 1690 met zijn merrie op de Wijerhof kwam, liep dit minder goed af. De pachter van de Wijer richtte verkeerd en raakte het paard.
BUYS-DEBRUYN
Ook bij de volgende rel in 1687 ging het uiteindelijk toch om een ton bier. Maar nu stonden de partijen anders. Deze keer waren de jongelui er met medeweten van de pastoor op uitgetrokken. |